DİSK-AR: Türkiye’de geniş tarifli işsiz sayısı 11,5 milyon

Türkiye Devrimci Emekçi Sendikaları Konfederasyonu Araştırma Merkezi (DİSK-AR) tarafından TÜİK datalarına nazaran hazırlanan İşsizlik ve İstihdamın Görünümü Raporu’nda, Türkiye’de geniş tarifli işsiz sayısının 11,5 milyon olduğu, geniş tarifli işsiz sayısının son bir yılda 1 milyon 782 bin kişi arttığı belirtildi.

TÜİK’in Aralık 2024 İş Gücü İstatistikleri’ni açıklamasının akabinde, DİSK-AR İşsizlik ve İstihdamın Görünümü Raporu yayımladı.

Raporda şu bilgilere yer verildi:

“Geniş tarifli işsiz sayısı 11,5 milyon. 2024 Aralık’ta geniş tarifli işsizlik oranı yüzde 28,2. Yaklaşık 5 milyon kişi çalışmaya hazır fakat iş aramaktan vazgeçmiş durumda. Geniş tarifli işsizlik oranları pandemi devri oranlarına yakın seyrediyor. Geniş tarifli bayan işsizliği yüzde 37,2. Her 10 işsizden sırf yaklaşık 2’si işsizlik ödeneğinden yararlanabiliyor.

TÜİK’in Aralık 2024 Hanehalkı İşgücü Araştırması  sonuçları 10 Şubat 2025’te yayımlandı. Mevsim tesirinden arındırılmış dar tarifli işsizlik oranı yüzde 8,5 mevsim tesirinden arındırılmış geniş tarifli işsizlik oranı (âtıl işgücü) ise yüzde 28,2 olarak hesaplandı. TÜİK’e nazaran Türkiye genelinde 15 ve daha üst yaştaki bireylerde dar tarifli işsiz sayısı (mevsim tesirinden arındırılmış) 2024 Aralık ayında 3 milyon 26 bin oldu.

DİSK-AR tarafından TÜİK bilgilerinden yararlanarak yapılan hesaplamaya nazaran mevsim tesirinden arındırılmış geniş tarifli işsiz sayısı ise Aralık 2024’te 11 milyon 476 bin kişi olarak gerçekleşti.

“Geniş tarifli işsizlik, işsizliğin ağır yaşandığı salgın günlerine geri döndü”

Geniş tarifli işsizlik ile dar tarifli işsizlik ortasındaki makas açılıyor. Geniş tarifli işsizlik, işsizliğin ağır yaşandığı salgın günlerine geri döndü. Geniş tarifli işsizlik oranı Ocak 2021 tarihinden bu yana en yüksek oranına ulaştı. Ocak 2021’de yüzde 29 olan işsizlik oranı Kasım ve Aralık 2024’te salgın günlerindeki işsizlik oranına yaklaşarak yüzde 28,2’ye ulaştı.

TÜİK tarafından yayımlanan bilgilere nazaran Aralık 2024’te geniş tarifli işsizlikte (âtıl işgücü) artış devam etti. Geniş tarifli işsiz sayısı son bir yılda 1 milyon 782 bin kişi arttı. Geniş tarifli işsiz sayısındaki artışın sebebi vakte bağlı eksik istihdam ve ümitsiz işsizler ile iş aramayıp çalışmaya hazır olanları, iş arayan lakin çabucak çalışmaya başlayamayacak olanları kapsayan potansiyel işgücü sayısındaki artıştır.

“Geniş tarifli bayan işsizliği ile geniş tarifli erkek işsizliği ortasındaki fark 14,4 puandır”

TÜİK tarafından açıklanan dört farklı işsizlik tipinde de bayan işsizliği erkek işsizliğinden epeyce yüksek seyrediyor. Aralık 2024’te mevsim tesirinden arındırılmış dar tarifli işsizlik oranı erkeklerde yüzde 6,9 iken bayanlarda yüzde 11,4 olarak gerçekleşti. Geniş tarifli işsizlik (âtıl işgücü) erkeklerde yüzde 22,8 bayanlarda ise yüzde 37,2 olarak hesaplandı. Geniş tarifli bayan işsizliği ile geniş tarifli erkek işsizliği ortasındaki fark 14,4 puandır.”

Raporda, vakte bağlı eksik istihdamın artmaya devam ettiği, potansiyel işgücü sayısının son bir yılda 977 bin kişi artarak 3,9 milyondan 4,9 milyona yükseldiği, Aralık 2024’te mevsim tesirinden arındırılmış datalara nazaran işsizlik çeşitlerinin en yüksek olduğu kategorinin yüzde 37,2 ile geniş tarifli bayan işsizliği, dar ve geniş tarifli işsizlik farkının 19,7 puan olduğu bilgileri yer aldı. (ANKA)