Özügergin, Kathimerini gazetesindeki demecinde, Türk-Yunan ilgileri ile Kıbrıs sıkıntısına ve Libya problemine değindi.
Türkiye ve Yunanistan arasında farklılıkların tahliline yönelik bu aşamada yeni bir açılımın mümkün olduğunu lisana getiren Özügergin, “Gerçekten bir açılım olabilir ama üçüncü taraflara şikayette bulunmak bizi tahlile götürmüyor, en azından bizim durumumuzda. Öteki faktörler aracılığıyla pres tatbik eforu işe yaramayacak. Uygar memleketler sorunlarını balkonlardan ilan ederek çözmez.” tabirini kullandı.
İki memleketin aralarındaki anlaşmazlıkları BM Kuralı kapsamında tahlile kavuşturabileceğini belirten Özügergin, şunları kaydetti:
“BM bağıdı burada: Neredeyse tüm farklılıkların ne formda çözülebileceğini tamamıyla kapsıyor, müzakere, arabuluculuk, hakemlik, isimli ittifak vesaire, nasıl derseniz deyin. Bu metotlardan hepsine açığız, bunları kullanalım. Odak noktamız her vakit hadlerin belirlenmesinin adil, eşit ve barışçı biçimde olması gerektiği cephededir.”
Türkiye Petrolleri Anonim Iştirakine (TPAO) Şark Akdeniz’de yeni araştırmalar için ruhsat verilip vermeyeceğine ait soruyu yanıtlayan Özügergin, “Türkiye her hengam yaptığını söyler, söylediğini de yapar.” dedi.
Özügergin Türkiye’nin her hengam her seviyede açık ve dosdoğru ileti verdiğini belirtti ve şöyle devam etti:
“Satır aralarındaki bildirileri okumanıza gerek yok. Bildirilerimiz her devir her seviyede açık ve dosdoğrudur. Bize karşı yapılmak istenilen oldu bittiler güzelimize gitmiyor ne de biz bu formda hareket ediyoruz. Yaptığımızı söylüyoruz ve söylediğimizi de yapıyoruz. Örneğin, Kıbrıslı Rumları ve Yunanistan dahil olmak üzere bölgesel ve gayrı işbirlikçilerin Şark Akdeniz’de tek yanlı çizgiler çizme teşebbüslerinin bizim haklarımızı ve Kıbrıslı Türklerinkini açıkça ihlal ettiği konusunda yıllardır uyarıyoruz. Hiçbir devlet, sair devletler açıkça hak ve çıkarlarını etkileyen ağlar örerken sessiz kalamaz. Münhasıran Şark Akdeniz’e en uzun kıyısı olan Türkiye üzere bir memleket. Memleketler arası hukuk küçük, büyük her memleket için muteberdir ama memleketler arası hukuk bütününde ve bağlamlarında tüm ilgili faktörleri göz önüne almaktadır, yalnızca hukuk fakültesinin bir numara sınıf talebesinin dahi bileceklerini değil. Bu kapsamda sakat inançlara son verilir ve fosilleşmiş tavırlar terk edilirse sahiden olumlu gelişmeler olabilir. Komşuların yalnızca konuşması değil, birbirini dinlemesi için dahi hiçbir devir geç değil.”
Yunanistan ve İtalya’nın İyon Denizi’ndeki hadler konusunda imzaladığı itilafa değinen Özügergin, kelam konusu mutabakatın milletlerarası hukukun öteki faktörleri göz arkası ederek, yalnızca adalara tam tesir tanıyan bir ortay hat çizmekten ibaret olmadığının açık bir kanıtı olduğunu söyledi.
Memleketler arası deniz hukukunun incelenmesi gereken son nokta karmaşık bir husus olduğunu ve her çeşit müzakerenin “al-ver” sürecini kapsaması gerektiğini vurgulayan Özügergin şöyle devam etti:
“Yunanistan’ın komşularıyla hadleri belirleme konusundaki kronik problemleri çözmeye başlaması yürek verici. Mutabakatla öne çıkan iş birliği modelleri ve buna ek olarak AB üyesi iki devlet olarak Yunanistan ve İtalya tarafından imzalanan ek evraklar bundan sonrası için fikir veriyor. Gördüğüm kadarıyla mutabakat, milletlerarası hukukun gayri faktörleri göz arkası ederek, yalnızca adalara tam tesir tanıyan bir ortay hat çizmekten ibaret olmadığının da açık bir kanıtını oluşturuyor. Gerçekte milletlerarası deniz hukuku incelenmesi gereken son aşama karmaşık bir mevzu. Bu nedenle bu kadar hukukçu ve akademisyen ve bilirkişiler milletlerarası hukuku yorumlamakla uğraşıyor. Aksi halde olağan bir cetvel işi görebilirdi. Deniz yerlerinin sonlandırılması adalara ana kara kıyılarına olduğu üzere tesir tanıyarak iki kıyı arasında bir ortay hat çizmek kadar kolay olsaydı, Maine Körfezi’nde ABD ve Kanada arasındaki had çizgisi bugünkü üzere mi olurdu? Manş (Denizi) neye benzeriydi? Rumen ve Ukraynalı dostlarımıza Karadeniz’de, taraflardan birine ilişkin küçük bir adanın başkasının kıyılarını örtmesine karşın deniz ortamlarını sonlandırmayı nasıl başardıklarını sorun.”
Büyükelçi Özügergin, Yunanistan kamuoyunda, vakit zaman Türkiye’nin memleketler arası hukuku ihlal ettiği ve tehdit içeren presçi siyaset uyguladığı yanında haksız bir algı oluşturulmaya çalışıldığını belirtti.
Türkiye’nin Karadeniz’de tüm komşularıyla her çeşit hudut belirleme ittifaklarını muvaffakiyetle tamamladığına işaret eden Özügergin, “Bu ittifakların kimileri Soğuk Savaş periyodunda yapıldı. Tehdit, ağırlık, ya da sıkça Yunan kamuoyunun Türklerin ne halde işler yaptığı konusunda inandırılmaya çalışıldığı biçimde değil, karşılıklı değer ve memleketler arası hukuk temelinde yapıldı.” tabirini kullandı.
KIBRIS
Kıbrıs sıkıntısına değinen Özügergin, Kıbrıs’ta, Türk tarafını isteyerek ya da istemeyerek mecbur etmeye yönelik planlanan hiçbir oluşumun işlemeyeceğini söyledi.
Özügergin, Kıbrıs’ta çözümsüzlüğün sebebinin Rum tarafının yıllardır süren uzlaşmaz tavrı olduğunu belirterek, şunları kaydetti:
“Kıbrıs’ta 60’lı yıllardan bu yana tahlil için birçok plan ve müzakere yapıldı. Tahlil için tüm BM sekreterleri, lider ve arabulucular ve etnik öbekler sonsuz devir harcadı. Tüm metotlar denendi. En son tahlilin mümkün olmamasının nedeni iyi kişilerin, ya da iyi fikirlerin yokluğu değil. Açıkça Rum tarafının, idaresi ve zenginliği paylaşmak niyetinde olmaması ya da bunu kabullenememesi, Kıbrıslı Türk ortaklarının siyasi eşitliğini ve güvenlik tasalarını dikkate almamasıdır. Kıbrıslı Türkler nefes alamaz durumda bulunurken, Rumlar tarafından bir 50 gecikme, erteleme ve manevralar yılı daha yaşanmasına müsaade vermeyeceğiz. Crans Montana’da kaldığımız noktanın devamı olmayacak. Top bizim meydanımızda değil.”
Yunanistan ve İtalya arasındaki muahedenin Kıbrıs sıkıntısının tahlilinde bir örnek oluşum edebileceğini söz eden Özügergin, “Komşular diyalogdan kaçınmamalı, kaçınamazlar. Yüz yüze görüşme olmazsa farklılıkları çözmek mümkün değil. İtalya ile olan itilaf, komşuların yüz yüze gelerek, karşılıklı kıyıları üzere, aralarındaki problemleri çözümlemeleri için şık bir örnek. Kişi, lafta yüksek ahlaki duvarlarından yana inerek komşusunun haklarına değerli olmaya başladığında milletlerarası hukuk bunun için var. Müdahale olmadan ve tiyatroculuk yapmadan.” değerlendirmesine konum verdi.
LİBYA
Libya ile ilgili soruları yanıtlayan Özügergin, Türkiye’nin başrol oynayan NATO üyesi bir devlet olduğunu ve unsurlara dayanan bir dış siyaseti bulunduğunu söyledi.
Türkiye’nin devlet geleneği olarak kişisi acılara karşı hassasiyeti bulunduğunu belirten Özügergin, “Türkiye Libya’ya vicdan gözüyle bakıyor. İnsan acısını ve iç savaşları durdurmaktan hiçbir hengam çekinmiyoruz. Rusya ile Suriye’den Libya’ya kadar olan geniş bir sorunlar yelpazesi konusundaki mütemadi temas ve diyaloğumuzun arkasındaki fikir budur. Darbecileri ve seraskerleri hiçbir devir desteklemiyoruz.” diye konuştu.
Özügergin, Türkiye’nin Libya’ya olan olumlu eklerinin memleketler arası topluluk tarafından takdir edildiğini belirterek, “Sömürgecilik devrini hatırlatan birtakım alakasız seslerin dışında milletlerarası topluluk ahir Türkiye’nin Libya’ya olan eğini tanıdı.” tabirini kullandı.
GÖÇMEN SORUNU
Büyükelçi Özügergin, göçmen problemiyle ilgili sorular üzerine, Avrupa’ya olan göç akınlarının gitgide artan mütemadi bir fenomen haline geldiğini belirterek, Türkiye’nin bu husustaki basınçlara en çok maruz kalan ön cephede bir memleket olduğunu söyledi.
AB’nin bu durumu takdir etmesi gerektiğini söz eden Özügergin, “4 milyon kişiyle göçmen akınlarının yükünü çeken Türkiye’dir. Yalnızca sırt sıvazlamak kâfi değil.” dedi.
Göçmen probleminin, yalın halde yalnızca Türkiye’den ayrılmak isteyen göçmenler sorunu olmadığını, asıl sorunun bu kişileri bölgelerinden ayrılmaya mecbur eden savaşlar olduğunu lisana getiren Özügergin, “Sorunun kökleri yanıtsız kaldığı sürece Türkiye ve Avrupa Birliği bu çeşit basınçlara maruz kalmaya devam edecek.” görüşüne bölge verdi.
Haber7