Antalya, İzmir, Muğla, Aydın, Manisa, Denizli, Çanakkale, Burdur, Adana, Nevşehir, Adıyaman, Kars ve Bitlis üzere Türkiye’nin pek çok kentinde mahal alan antik kentler ile ören tarafları, yerli ve yabancı turistlerin ziyaret ettiği noktaları olarak ön plana çıkıyor.
Türkiye, her bir bucağı açık hava müzesi olarak bedellendirilen hem tarihi hoşlukları hem doğal sıklıkları bir arada bulunduran harika bir devlet. Bilhassa tarih öncesi çağlardan bugüne yerkürenin birinci yerleşim alanlarına mesken sahipliği yapan bu topraklar, bizlere eşsiz kültürel miraslar sunuyor. Kültür bakanlığı kayıtlarına nazaran 17 bin 958 arkeolojik sit ortamı bulunurken yüzün üzerinde de antik kent bulunmaktadır.
TARİH TÜRKİYE’DE YINE YAZILIYOR
Yerkürenin en eski yerleşim bölgesinin Konya Çatalhöyük olduğu bilinirken Şanlıurfa’da yapılan kazılarda Göbeklitepe’nin varlığı tespit edilmiş ve birinci yerleşim konumu Göbeklitepe olarak değiştirilmiştir. Tüm yerküreyi etkileyen büyük hadiselerin izleri Türkiye’de bulunurken tarih de Türkiye’de yine yazılıyor.
Bu derin tarihe yakından tanıklık etmek isteyen gezginler için Türkiye’de görülmesi gereken 15 antik kenti sizler için derledik.
Mardin- Dara Harabeleri Antik Kenti
Perslerden Anadolu’ya miras kalan Dara Harabeleri, tarihi M.Ö 570’li yıllara dayanan geçmişiyle bir kaynak pahası taşıyor. İçerisinde bulundurduğu 5 kilometre uzunluğundaki kent surları, su sarnıçları, kiliseler, agora, silolar, kaya mezarlar ve köprüler bulunan antik kent “Mezopotamya’nın Efes’i” olarak kabul görüyor.
Tarihi İpek Yolu üzerinde yan alması, Mezopotamya’nın birinci barajının Dara’da yapılmış olması antik kenti diyaneti, çevre ve ticari olarak kıymetli kılıyor. Türkiye’de şimdi çok ziyade bilinmeyen turistik ortamlar arasında bulunan Dara Antik Kenti’nde görülmesi gereken konumlar arasında galerinin alt katında taraf alan mezarlar bulunuyor.
Aydın- Afrodisias Antik Kenti
Ara Güler’in 1958 yılında Aydın’da kaybolması sonucu keşfettiği Afrodisias Antik Kenti, günümüze değin çok iyi korunmuş anıt yapılarıyla Türkiye’nin en değerli arkeolojik meydanlarından biridir. Roma İmparatoru Augustus’un “tüm Asya’dan kendime bu kenti seçtim.” kelamlarıyla himaye altına aldığı antik kent, Babadağ’ın eteklerinde bulunan mermer ocaklarına yakınlığı nedeniyle mermer ustalığında çok kıymetli şaheserler ortaya çıkarmıştır.
Afrosias Antik Kenti’nde Roma İmparatoru Hadrian’a hususî tasarlanan ve iki kısımdan oluşan Banyo, Anadolu’nun en iyi korunan antik stadyumlarından biri ve 8 bin kişi kapasiteli antik temaşayı gezebilirsiniz.
Burdur- Sagalassos Antik Kenti
Torosların eteklerinde 3000 yıl önceye dayanan tarihiyle Sagalassos Antik Kenti, deniz seviyesinden 750 metre yüksekte bir dağ kenti olma özelliği taşıyor. UNESCO Yerküre Mirası Süreksiz Listesi’nde bulunan kent, devrinin 5 büyük seramik üretim merkezi olarak biliniyor. Antik kentte kendinizi tarihte yolculuk ediyormuş üzere hissedeceğiniz çeşmeler, Neon kütüphanesi, Tiberius Kapısı, kahramanlar için yapılmış büstlerin olduğu Heroon, kent meclisi, imparatorluk hamamı ve temaşa üzere çok çeşitli ve iyi korunmuş yapıtları görebilirsiniz.
Şanlıurfa- Göbeklitepe
Tarihin yeninden yazılmasına sebep olan Göbeklitepe, yerkürenin birinci yerleşim noktası olma ve en büyük ile birinci tapınağına mesken sahipliği yapma üzere pahaları özellikleri taşıyor. UNESCO Yerküre Miras Listesi’nde bulunan antik kent “İnsanlık tarihinin sıfır noktası” ve “Medeniyetin doğduğu yer” olarak isimlendiriliyor.
Göbeklitepe tapınağında kişilerin şimdi tam olarak yerleşik hayata geçmediği avcılık periyotlarını anlatan avlanma ve dinsel ritüellerin çizimlerini görebilirsiniz.
Şanlıurfa gezi rehberimizi buradan okuyabilirsiniz.
Kütahya- Aizanoi Antik Kenti
M.Ö 2500’lü yıllarda kişilerin yaşadığı tespit edilen Aizanoi Antik Kenti, Yerkürenin birinci ticaret borsa binası Mazellum, Zeus Tapınağı, 15 bin kişi kapasiteli stadyum gösterim komleksi, Roma hamamları, antik baraj, sütunlu caddeler ve Roma köprülerine bünyesinde bulundurmaktadır.
Yerkürenin en iyi korunmuş Zeus tapınaklarından biri olan tapınağın duvarlarında İmparator Hadrian ve Aizanoi için büyük hizmetler yapmış olan Apuleius’u öven ve yücelten yazıtları görebilirsiniz.
Konya- Çatalhöyük Neolitik Kenti
Göbeklitepe keşfedilene kadar yerkürenin birinci yerleşim yanı olarak kabul gören Çatalhöyük, mesken mimarisi, birinci manzara resmi ve inanç yapıtlarıyla tarihe ışık tutan nadide buluntulara sahiptir. Olağan üstü sanat yapıtlarına rastlayabileceğiniz Çatalhöyük’te kerpiçten yapılmış tek katlı konutları, damda açılan bir delikten girilen giriş kapıları ve kamıştan yapılmış çatılarıyla göz doldurmaktadır. Eşitlik mefkurelerine dayanan kent yerleşim planına sahip olan Çatalhöyük’te her konutta bir oda bir azık deposu bulunmaktadır. Hanelerin beyaz sıvalı duvarlarında sarı, al ve siyah renklerde insan ve hayvan figürleri resmedilmiştir. Başkaca konutlarda kil ile konserve haline getirilmiş orjinal geyik, boğa, koç başları da bulunmuştur.
Konya gezi rehberimizi buradan okuyabilirsiniz.
İzmir- Efes Antik Kenti
Neolitik, Helenistik ve Roma Devirlerinde değerli yerleşim kesimi olan Efes Antik Kenti, tarihi M.Ö 6 binli yıllara dayanan çağının politik, ticaret ve kültür sanat merkeziydi. Roma İmparatorluğu devrinde Asya Eyaleti’nin başşehri ve en büyük liman kenti olabilecek gelişmişliğe sahiplikte her bir detayı mermerden inşa edilmiş hususî heykeller ve anıtlarla bezenmiş tam bir sanat kentiydi. Efes Antik Kenti’nin en bilinen yapısı hem mezar anıtı hem de bir kütüphane olan Celcus Kütüphanesi’dir.
İzmir gezi rehberimizi buradan okuyabilirsiniz.
Çorum- Alacahöyük Antik Kenti
Birinci çalışmaları Osmanlı arkeolog Theodor Makridi tarafından yapılan Alacahöyük, Hititlerin kıymetli sanat merkezlerinden biridir. 4 başka uygarlığın ortaya çıkarıldığı Alacahöyük’te Roma, Bizans, Osmanlı, geç Frig, Tunç çağı ve geç Kalkolitik Çağlarına ilişkin kalıntılar bulunmuştur. 1. katta küçük hanelerin olduğu yerleşim meydanları, 2. katta mabedler, sokaklar, su kanalları ve surlar, 3. katta ise Eski Tunç Çağı hanedan mezarlarına ilişkin kalıntılar nokta almaktadır.
Alacahöyük’te sizleri evvel kabartmalı anıtsal sfenksler karşılarken içeride büyük bir itinayla defnedilmiş kral mezarlarını görebilirsiniz. Etrafı taşlarla ve tahta ile örülmüş olan mezarların üzerinde kurban edilmiş sığırların başları ve bacakları bulunmaktadır. Eşyalarıyla gömülme geleneği gereği çeşitli süs eşyaları, kılıç ve baltalarıyla defnedilmiş prens ve prenses mezarları da ortaya çıkmıştır.
Antalya- Myra Antik Kenti
Likya Devri’nin deniz ticareti ve ulaşımının yapıldığı Myra Antik Kenti, görenleri şaşkınlığa uğratan kaya mezarlarıyla büyülüyor. O devirde böylesi şahane bir işçiliğin nasıl yapıldığını düşündüren mezarları görünce hayran kalacaksınız. Sadece kaya mezarlarına değil Roma Periyodu oyunu ve Bizans Devri Aziz Nikolaos Kilisesi’ni de çok beğeneceksiniz. “Yüce Ana Tanrıça’nın yeri” manasına gelen Myra, yazıtlarına ve sikkeleri değerlendirildiğinde Bizans Devri’nde değerli idari ve diyaneti bir merkez olarak kullanılmıştır.
Denizli- Hierapolis Antik Kenti
Pamukkale Travertenlerinin tüm göz alıcılığının yanında tarihin sıhhat merkezi olarak ayakta duran Hierapolis Antik Kenti, Roma Devrinde şifalı olduğuna inanılan kaynak suyuyla her ortamdan insanın gelip ziyaret ettiği termal bir merkezdi. Frontinus caddesi, Agora, Kuzey- Güney Bizans kapısı, Gymnasium, Tritonlu çeşme binası, İon sütun başlıklı mesken, Latrina, Apollon Kutsal ortamı ve su kanallarıyla çok geniş kesime yayınlan kent, kaynak bedeli taşıyor.
Denizli gezi rehberimizi buradan okuyabilirsiniz.
Sıhhat ve sıklık arayanların uğrak noktası olan Hierapolis, tarih boyunca turist çekmiş artık ise geçmişten izler taşıyan yapıları ve heykelleriyle kişileri kendine çekiyor. Gösterişli binaları ve sütunlarını görebileceğiniz antik kentte gezerken attığınız her adımda daha da tarihin içine girerek kaybolacaksınız.
Patara Antik Kenti- Antalya
Patara Antik Kenti, Akdeniz’in en eski medeniyeti Likya’ya başşehirlik yapmış 2000 yıldan daha eski bir tarihe sahip Türkiye’nin antik miraslarındandır. Mitolojide de önemli bir tarafa tutan Patara, yerkürenin Noel Peder olarak bildiği Aziz Nikolas’ın doğduğu ve çocukluğunu geçirdiği kenttir. Yapılan kazı çalışmaları periyoda dair ışık tutarken antik kentte evvel çıkan yapılar arasında Meclis binası, tarihi deniz feneri, amfi oyun, hamamlar, Patara antik ana caddesi ve birçok tapınak bulunuyor.
Beş katlı bir apartman yüksekliğindeki dünyanın en eski bu deniz fenerinin büyük bir kısmı hala ayakta duruyor. Kent, Helenistik Periyot, Roma, Bizans ve son olarak da Türk devletleri içinde kıymetli bir liman kenti olarak vazife yapmıştır. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Patara’nın tarihteki kıymetine değinerek 2020 yılını “Patara Yılı” olarak ilan etmiştir.
Kars- Ani Harabeleri
Türkiye’nin kış turizminde başta gelen rotalarından biri olan Kars, mahsusen Şark Ekspresi sayesinde daha büyük bir ilgiyle karşılaşıyor. Ancak bu macera dolu uzun tren yolculuğunun ahir Kars’ta sizleri çok büyük kültür kaynakları bekliyor. Ermenistan hududunda Arpa Çay kıyısında taraf alan Ani Harabeleri, tarih boyunca onlarca savaşa tanıklık etti ve buna karşın mimari sıklığını hala koruyor. “1001 Kilise Şehri” olarak anılan Ani’de 40 kilise, şapel ve anıt mezarlar tespit edildi. Harika manzaralara sahip olan Ani’de Ermeni, Bizans ve Selçuklu mimarisinin örneklerini bir arada bulacaksınız.
Antalya- Aspendos Antik Kenti
Aspendos, sırf Türkiye antik kentleri içerisinde değil tüm yerkürede en iyi korunmuş Roma Periyodu temaşası olarak biliniyor. Ziyaret ettiğinizde güya sahnede birden oyun başlayacakmış üzere her şeyin tüm harikalığıyla durduğunu gördüğünüzde neden yerkürenin en iyi korunmuş oyunu olduğunu anlayacaksınız. Gösterimin acilen ardında bulunan düzlükte ise agora, bazilika, anıtsal çeşme, meclis binası, anıtsal tak, cadde ve Helenistik tapınak da tüm görkemiyle ziyaretçilerini kendilerine hayran bırakıyor.
İzmir- Pergamon Antik Kenti
Pergamon, M.Ö 281- 133 yılları arasında Pergamon Krallığı’na 15 yıl başşehirlik yapmış süper kent. Pergamon Antik Kenti’nde kral sarayları, sokakları, içtimaî ve ticari meydanları, süper kütüphanesi, oyun ortamı, suyolları, çeşmeleri gördüğünüzde Krallığın harika gücünü görebileceksiniz. Günümüze Bergama ismiyle taşınan kentinin ismi, “korunaklı kale” mealine geliyor. Antik periyotta kentin idare merkezi olan tepede bulunan Akropol, kütüphane, oyun ve kutsal sahaları içerisinde bulunduran bir kesim olmasının yanı sıra kenti kuş bakışı gören manzarasıyla da ziyaretçilerini mest ediyor.
Manisa- Sardes Antik Kenti
Lidya Devleti’nin başşehri Sardes, tarihte devlet teminatı altında para basılan birinci bölgedir. Altın madenciliği ile de bilinen kent, epey güçlü bir yerleşim ortamıydı. Garp Anadolu’da bulunan 7 kiliseden biri olmasıyla da Sardes, diyaneti açıdan da büyük bir ehemmiyete sahiptir. Günümüzde Sinagog ve müsabakalara katılan atletlerin çalışmalarını yaptığı Gymnasion, tüm sağlamlığıyla ayakta durmaktadır.
Çanakkale- Troya Antik Kenti
Mitolojide ve İlyada Destanı’nda Troya Savaşı’nın geçti efsanevi kent olarak bilinen Troya Antik Kenti, günümüzde Çanakkale hadleri içerisinde mekan alıyor. UNESCO Yerküre Miras Listesi’nde 1998 yılında alınan Antik kent, Yunan mitolojisinde ismi geçen Afrodit, Athena, Helena üzere tarihi karakterlerin de gerek sıklık müsabakası gerekse savaşlarla belli periyotlarda bulunduğu değerli bir yerdir. Tekraren yıkılıp yine kurulan Troya, tam 9 katmandan oluşuyor.
Trakya’nın tek antik temaşası: Vize
Tarihi Milattan Evvel 5 binli yıllara dayanan Kırklareli’nin Vize kazası, tarihi ve doğasıyla göz dolduruyor. Kaza, Geç Roma periyoduna ilişkin Trakya’nın tek antik temaşası Vize Amfitiyatrosu’na hane sahipliği yapıyor.
Bitlis- Eski Ahlat Kenti
Huri, Asur, Urartu, Pers, Helenistik, Roma, Bizans, Emevi, Abbasi, Mervanoğulları egemenliklerini gören Bitlis’te Eski Ahlat Kenti, laf konusu medeniyetlerin yanı sıra taşıdığı Selçuklu, Ahlatşahlar, Akkoyunlu, Safevi ve Osmanlı izleriyle turistlerin ilgisini çekiyor.
Adıyaman- Nemrut Dağı
Güneşin doğuşu ve batışının en şık izlendiği taraflardan biri olan Nemrut Dağı, UNESCO Yerküre Miras Listesi’nde taraf alıyor. Kommagene Krallığı’na ilişkin 50 metre yüksekliğinde, 150 metre çapındaki tümülüs ve dev heykellerin bulunduğu 2 bin 206 metre yükseklikteki Nemrut Dağı’nı her yıl binlerce ziyaretçi ağırlıyor.
Haber7
