İsrail ordusunun Gazze Şeridi’ndeki operasyonları devam ederken İsrail’de yayınlanan bir reklam tartışma yarattı. “Sahilde bir mesken hayal değil!” sloganı taşıyan reklam kampanyası Gazze’de savaş sona erdikten sonra İsrail’in bölgede Yahudi yerleşimleri kuracağının işareti olarak görüldü.
Söz konusu reklam, Batı Şeria’da İsrail hükümetinin onayı olmadan Yahudi yerleşimleri inşa etmekle tanınan müteahhitlik firması Harey Zahav tarafından Aralık ayı ortasında toplumsal medyadan paylaşıldı.
Firmanın sahibi Zeev Epstein İsrail’in Kanal 13 televizyonuna yaptığı açıklamada “Bu kampanya Gazze’ye dönme dileğini tabir ediyor lakin geliştirme etabında olan hiçbir projemiz yok” dedi. Reklam kampanyası Filistinliler ortasında büyük öfkeye yol açtı.
İsrail 1967’de işgal ettiği Gazze’den 11 Eylül 2005’te büsbütün çekilmişti. İsrail askerleriyle birlikte Gazze’deki 8 bin civarında Yahudi yerleşimci de bölgeyi terk etmişti. İsrail, askeri olarak Gazze Şeridi’ndeki varlığını sonlandırsa da 2 milyondan fazla kişinin yaşadığı 365 kilometrekarelik alanda tam 18 yıldır bir abluka uyguluyor. Kara, deniz ve havadan Gazze’ye ulaşım ve giriş çıkışlar İsrail’in denetimi altında.
Hamas’ın 7 Ekim’deki taarruzların akabinde başlayan savaş boyunca hiçbir İsrailli yetkili Yahudi yerleşimcilerin yine Gazze’ye gönderilebileceğine dair açıklama yapmamıştı.
“Geri döneceğimiz çok açık”
Ancak Çarşamba günü çok sağcı Otzma Yehudit partisi milletvekillerinden Zvika Fogel devlet radyosuna verdiği demeçte İsrail’in “Gazze Irmağı’nın kuzeyindeki bölgenin denetimini ele geçirmesi ve yeni Yahudi yerleşimleri kurması” gerektiğini söyledi.
Reklam kampanyası, geçmişte Gazze Şeridi’nde yaşayan birtakım İsrailliler ortasında da ilgi yarattı. Gazze’de 16 yıl yaşamış olan 66 yaşındaki Hannah Picard, “Geri döneceğimiz çok açık” dedi, Gazze’de devam eden savaşın, geri dönüşünün bir başlangıcı olduğunu söyledi. Kudüs’teki hayatını “geçici” olarak tanımlayan Picard, “İçten içe geri dönmeyi hayal ediyoruz, zira orası bizim evimiz” dedi. Fransa kökenli İsrail vatandaşı, Gazze’nin merkezinde deniz kenarındaki eski konutunu “cennette yaşamaya” benzetti.
Gazze’ye dönüşü destekleyen İsrailliler
Gazze’nin yine Yahudi yerleşimcilere açılmasının kimi İsraillilerde gördüğü takviye, 7 Ekim akınlarının yarattığı travmaya da bağlanıyor. Kudüs’teki Gush Katif Müzesi’nde çalışan Oded Mizrahi bölgeye geri dönüşün yakında mümkün olacağına inanıyor. Mizrahi, AFP’ye verdiği demeçte “Tam olarak nasıl olacağını bilmiyoruz lakin… herkes Hamas’ın orada kalamayacağının farkında. Gazze’yi yönetmekten öbür seçeneğimiz yok” diye konuştu.
Gazze’deki Yahudi varlığı üzerine faaliyet gösteren Gush Katif müzesinde, fotoğraflar, haritalar ve yıkılan yerleşimlerden kalan hatıra eşyalar sergileniyor. Müzenin ikramlık eşya kısmında İsraillilerin Gazze’ye dönüşüne atfen “Eve dönüyoruz” yazılı tişörtler” satılıyor.
İsrail’in “Hamas’ı yok etme” maksadıyla üçüncü ayına yaklaşan akınlarında Gazze’deki Sıhhat Bakanlığı bilgilerine nazaran birden fazla bayan ve çoçuk olmak üzere 21 binden fazla kişi hayatını kaybetti.
ABD: Gazze’nin denetimi Filistinlilere verilmeli
İsrailli yetkililer Gazze’nin geleceğiyle ilgili net bir açıklama yapmazken, ABD kararın Filistinlilere ilişkin olduğunda ısrar ediyor.
ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan kısa müddet evvel İsrail’e yaptığı bir ziyaret sırasında “Gazze’yi uzun vadede yine işgal etmenin mantıklı ya da hakikat olduğuna inanmıyoruz. Sonunda Gazze’nin denetimi, idaresi ve güvenliği Filistinlilere geçmelidir” demişti.
İşgal altındaki Filistin toprakları üzerindeki tüm yerleşimler, İsrail tarafından onaylanıp onaylanmadıklarına bakılmaksızın memleketler arası hukuka nazaran yasadışı kabul ediliyor.