İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun, Savunma Bakanı Yoav Gallant’ı 5 Kasım akşamı misyondan almasının akabinde ülkede protestolar başladı.
Netanyahu, kendisi ile Gallant ortasında yaşanan “güven krizi” sonucu bu kararı aldığını açıkladı.
Gallant, ise birtakım temel bahislerde Netanyahu ile fikir ayrılığı yaşadığı için misyondan alındığını söyledi.
Bunlardan birinin Gazze’deki rehinelerin “acı verici” ama “İsrail’in kaldırabileceği” ödünlerle geri alınabileceğine yönelik inancı olduğunu söz etti.
Protestolara katılan birçok kişi Netanyahu’nun istifasını istedi. Bunun yanında yeni savunma bakanının rehinelerin geri getirilmesi için ateşkes muahedesini önceliklendirmesini talep etti.
Netanyahu, Gallant’ın görevini Dışişleri Bakanı İsrael Katz’ın alacağını söyledi.
Yeni savunma bakanı Katz’ın askeri stratejisinin ise daha da sert olacağı düşünülüyor.
Katz’ın yerine, Netanyahu’nun destekçisi Gideon Saar yeni dışişleri bakanı olacak.
İkinci sefer misyondan alındı
Netanyahu ve Gallant’ın iş bağında uzun müddettir uyuşmazlıklar uzunluk gösteriyordu.
Ekim 2023’te Gazze savaşı başlamadan aylar evvel Netanyahu siyasi farklılıklar sebebiyle Gallant’ı vazifeden almış, kamuoyu tepkisinin ardından bakanı yeniden göreve getirmişti.
Ancak Netanyahu 5 Kasım günü, “Savaş sürerken başbakan ile savunma bakanının ortasında tam inanç olması hiç olmadığı kadar gerekli” dedi.
Netanyahu, kendisi ile eski savunma bakanı arasında savaşın ilk aylarında itimat olduğunu ve “verimli çalışma” yürütüldüğünü, lakin “son aylarda bu inancın kırıldığını” söyledi.
Gallant, vazifeden alındığı haberinin akabinde yaptığı toplumsal medya paylaşımında, “İsrail devletinin güvenliği her vakit hayatımın emeliydi, her vakit da o denli olacak” dedi.
Ardından Salı akşamı yaptığı resmi açıklamada Gallant, vazifeden alınmasının “üç hususa dair uyuşmazlıkların sonucu” olduğunu söyledi.
Görev müddeti boyunca Gallant, Ultra Ortodoks Museviler başta olmak üzere kimsenin ordu misyonundan muaf tutulmaması, 7 Ekim taarruzlarından kimi dersler çıkarılması için ulusal bir soruşturma yürütülmesi ve rehinelerin bir an evvel ülkeye geri getirilmesi gerektiğine inanıyordu.
Rehineler konusunda Gallant, “Bu amaca ulaşmanın mümkün olduğunu saptadım. Bunun için yapılması gereken acı verici ödünlere İsrail tahammül edebilir, İsrail ordusu da bununla baş edebilir” dedi.
Gallant’ın misyondan alınmasına cevap olarak İsrail’in muhalefet partilerinin üyeleri, kamuoyuna protesto davetinde bulundu.
Protestolara katılan eylemcilerden Yair Amit, Netanyahu’nun bütün ülkeyi tehlikeye attığını söyledi ve başbakana vazifeden çekilerek, “İsrail’i önemli insanların yönetmesine müsaade vermesi” davetinde bulundu.
Hamas’ın 7 Ekim akınında esir aldığı rehinelerin ailelerini temsil eden bir küme da Netanyahu’nun Gallant’ı vazifeden almasını kınadı ve rehinelerin dönmesi için kapsamlı bir ateşkes mutabakatını önceliklendirmesi daveti yaptı.
Savaşın başlangıcının üzerinden bir yıldan uzun bir müddet geçerken, Hamas tarafından 7 Ekim 2023’te esir alınan 251 rehinenin neredeyse 100’ünden haber alınamıyor.
Gazze planlarının açıklanmasını istedi
Gallant, hükümetin, savaştan sonra Gazze’de nasıl hareket edileceğini açıklamamasına dair memnuniyetsizliğini Mayıs ayında açıkça lisana getirmişti.
Gallant, İsrail’in Gazze’deki sivil ya da askeri idareye el koymayacağını ilan etmesini istiyordu.
Bu fikir ayrılığı, İsrail’in savaş kabinesinde ortaya çıkan bölünmelerin az bir dışa yansıması olmuştu.
“Ekim ayından beri bu mevzuyu, kabinede dengeli bir halde gündeme getiriyorum,” diyen Gallant, buna karşılık alamadığını söyledi.
İsrail’de çok sağ siyasetçilerin Ultra Ortodoks Musevilerin askerlikten muafiyetini sürdürmeye yönelik yasa tasarısını geçirmesi istikametinde Netanyahu’ya baskı uyguladıkları belirtiliyor.
Gallant, yasa tasarısının en tanınan muhaliflerinden biriydi.
